De Amerikaanse vliegtuigbouwer Natilus waagt zich aan het ontwerp van een v-vormig toestel, om de concurrentie met de grootste vliegtuigbouwers ter wereld aan te gaan: het Amerikaanse Boeing en het Europese Airbus. Daarmee wil de startup inspelen op de vraag naar efficiëntere vliegtuigen.

Het in Californië gevestigde bedrijf heeft de bouw aangekondigd van Horizon, een (BWB) vliegtuig met met daarin plek voor tweehonderd passagiers. BWB staat voor ‘blended wing body’, wat betekent dat het vliegtuig niet bestaat uit een duidelijke romp en twee vleugels, zoals bij een traditioneel toestel, maar dat romp en vleugels één geheel lijken (blended).

Dat levert een v-vormig of vleermuisachtig ontwerp op dat efficiënter kan vliegen. Energiezuinige vliegtuigen zijn gewild, zeker nu bedrijven en consumenten hun uitstoot moeten verminderen om de klimaatverandering tegen te gaan.

Natilus voegt zich bij een groeiende lijst van ontwikkelaars van efficiëntere BWB-vliegtuigen. Airbus kondigde zijn BWB-jetliner in 2020 aan, terwijl JetZero in april zijn “Pathfinder”-widebody BWB-ontwerp onthulde.

In Nederland ontwikkelt de TU Delft in samenwerking met KLM de Flying-V, een vliegtuig geschikt voor lange afstanden met plek voor 361 passagiers. Het verbruikt 20 procent minder brandstof dan de Airbus A350-1000, volgens de ontwikkelaars. In de zomer van 2020 maakte een schaalmodel van het toestel een "succesvolle eerste vlucht".

Ook de Horizon van Natilus wordt gemaakt voor commerciële vluchten. Er kunnen ongeveer evenveel mensen in als in een een Boeing 737 Max. Volgens Natilus kan hun v-vormige toestel wel 50 procent per passagier zuiniger vliegen.

CEO Aleksey Matyushev vertelde Business Insider dat het futuristische concept begin jaren 2030 klaar zou moeten zijn voor een commerciële lancering.

Hij hoopt dat het unieke aanbod - met een nog uniekere cabine - het duopolie van Airbus en Boeing, die al lange tijd de commerciële luchtvaartmarkt domineren, kan doorbreken. Beide bedrijven worstelen momenteel met problemen in de toeleveringsketen en Boeing heeft daarnaast kwaliteits- en productieproblemen.

Volgens Matyushev bouwt Natilus v-vormige vliegtuigen omdat die grote kans maken om de komende 20 jaar opgenomen te worden in de vloot van vliegtuigmaatschappijen.

“De komende 20 jaar moeten er 40.000 nieuwe narrowbody-vliegtuigen gebouwd worden, maar de capaciteitsvooruitzichten van Airbus en Boeing laten zien dat ze er elk maar 15.000 kunnen produceren. Wij willen dat gat in de capaciteit opvullen.”

Luchtvaartmaatschappijen zijn grotendeels overgestapt op vliegtuigen met een smalle romp, zoals de Boeing 737 Max en de Airbus A320neo. Deze nieuwere vliegtuigen hebben een efficiënte verhouding tussen passagiers en brandstof. Ze zijn goedkoper in gebruik dan grotere modellen en kunnen voldoen aan veelzijdige routebehoeften, van korte en middellange afstanden tot langere reizen van bijvoorbeeld de VS naar Europa.

Een effectievere manier om luchtvaartemissies te verminderen

Veel luchtvaartmaatschappijen worden groener door het gebruik van duurzame vliegtuigbrandstoffen (SAF).

Hoewel deze strategie de algehele CO2-voetafdruk van luchtvaartmaatschappijen verlaagt, hebben experts BI eerder verteld dat deze biobrandstof duur is, Bovendien is deze niet beschikbaar in de hoeveelheden die nodig zijn om de doelstelling van de industrie voor 2050 te halen.

Matyushev wijst erop dat een BWB-ontwerp niet alleen uitgaat van meer groene brandstof, maar dat het ook minder brandstof verbruikt. Omdat het v-vormige toestel profiteert van minder weerstand tijdens het vliegen en soepeler kan opstijgen.

“In een traditionele buis-en-vleugelconfiguratie levert de vleugel 90 procent bij het opstijgen en de romp 10 procent,” legde hij uit. “Bij een BWB gaat ongeveer 60 procent naar de vleugel en 40 procent naar de romp.”

Omdat het toestel eigenlijk één grote vleugel is, creëert het ontwerp van het vliegtuig een meer “holle omgeving” die de aërodynamische brandstofefficiëntie met 30 procent verbetert in vergelijking met traditionele vliegtuigen zoals de Boeing 737 en de Airbus A320, aldus Matyushev.

Natilus denkt dat zijn Horizon-jet met gemengde vleugels de toekomst van de commerciële luchtvaart zal zijn. Foto: Natilus

Hij legde verder uit dat Horizon, omdat het meer mensen kan vervoeren en minder weegt, tot 50 procent zuiniger kan zijn per passagier. En ondanks zijn futuristische vorm zal Horizon volgens Matyushev geen dure aanpassingen aan de luchthaveninfrastructuur vergen.

Matyushev zei dat Natilus in gesprek is met twee motorfabrikanten voor de krachtbron van de Horizon. Hij zei dat het te riskant is om er zelf een te maken en dat hij wil vertrouwen op bewezen technologie.

Minder ramen maar meer ruimte

Verwacht wordt dat Horizon 40 procent meer volume zal bieden dan een traditioneel narrow body vliegtuig, maar er kunnen wel minder mensen aan het raam zitten.

Matyushev denkt dat andere voordelen het gebrek aan ramen kan compenseren. “Als je de ramen weghaalt, maar meer beenruimte biedt, en ruimtes zoals een kinderspeelkamer en een lounge, denk ik dat mensen daarvan zullen genieten,” zei Matyushev.

In sommige studies worden zorgen geuit over evacuaties in BWB-vliegtuigen, omdat ze minder uitgangen hebben en de bredere cabine betekent dat passagiers verder moeten lopen om bij een uitgang te komen - iets wat een probleem kan zijn in noodsituaties.

Natilus zei dat zijn Horizon-vliegtuig tot 50 procent zuiniger zou zijn per passagier. Foto: Natilus

Matyushev zei dat de studies die evacuaties analyseren over vliegtuigen gaan die twee keer de capaciteit van Horizon hebben en dat het vliegtuig twee cabineniveaus zal hebben - denk aan de Boeing 747 of de Airbus A380 - waardoor er meer exit-rijen zijn.

Luchtvaartmaatschappijen kopen al in

Matyushev zei dat Natilus in gesprek is met verschillende luchtvaartmaatschappijen en piloten heeft laten langskomen om het toestel te testen, maar hij weigerde namen van specifieke luchtvaartmaatschappijen bekend te maken.

Natilus is al bezig met de ontwikkeling van een vrachtvliegtuig genaamd Kona (links) met hetzelfde blended-wing ontwerp. Foto: Natilus

Hoewel Horizon een heel andere vorm heeft dan traditionele vliegtuigen, wordt het bestuurd als een normaal vliegtuig, wat de aanschaf door luchtvaartmaatschappijen en de inzet van piloten zou kunnen vergemakkelijken, aldus Matyushev.

Horizon krijgt een moderne cockpit, die vergelijkbaar is met die van Airbus,

Toch zal het bouwen van een gloednieuw type straalvliegtuig niet goedkoop of gemakkelijk zijn, vooral het verkrijgen van goedkeuring van de regelgevende instanties kan moeilijk worden.

Het traditionele vliegtuigontwerp is minder riskant en gemakkelijker te produceren en te certificeren. Natilus zal ook moeten bewijzen dat zijn lichtere BWB-ontwerp luchtdruk en zware belasting aankan, en dat de cockpit veilige en beproefde systemen biedt voor piloten.

LEES OOK: 10 dingen die je nooit moet doen in een vliegtuig, volgens een voormalig stewardess